Social Media คืออะไร ถ้ายังไม่เริ่มวันนี้ธุรกิจอาจตกขบวน !

ทุกวันนี้ ปฏิเสธไม่ได้ว่า Social Media กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวันเราไปเสียแล้ว ไม่ว่าจะตื่นนอน เข้านอน กินข้าว เข้าห้องน้ำ นั่งรถ ก็ล้วนแต่ต้องคอยหยิบมือถือขึ้นมาเช็กแอปฯ นู้นแอปฯ นี้กันอยู่เสมอ อันที่จริง คนไทยเราก็ไม่ใช่ว่าจะเพิ่งเริ่มใช้ Social Media หลายคนที่อ่านบทความนี้อยู่น่าจะเกิดทันยุค MSN, Hi5 เฟื่องฟูด้วยซ้ำ แต่เรามารู้จักกับคำว่า Social Media คืออะไร ก็เห็นจะตอนที่ Facebook เริ่มเป็นที่นิยมในบ้านเรา ซึ่งแน่นอนว่าการเกิดขึ้นของ Social Media ในช่วงแรกนั้นจุดประสงค์เพื่อสร้างสังคมบนโลกออนไลน์ ให้เพื่อนๆ ญาติพี่น้องหรือแม้แต่คนที่ไม่เคยรู้จักหรือเห็นหน้ากันมาก่อน สามารถสื่อสารกัน ติดต่อ พูดคุยกันได้อย่างไร้ขอบเขต ยิ่งในช่วงเกิดโรคโควิด-19 ที่ทุกคนไม่สามารถออกไปไหนได้ Social Media ก็เป็นเครื่องมือหลักที่ช่วยคลายเหงายามว่างไปได้บ้าง ส่งผลให้หลังจากนั้นผู้คนเริ่มติดโซเชียลฯ กันมากกว่าเดิม 

เมื่อคนเริ่มมารวมตัวกันเป็นจำนวนมากบนที่ที่หนึ่ง สิ่งที่ตามมาก็คือข้อมูลมหาศาลที่ไม่อาจประเมินเป็นมูลค่าได้ และเป็นเรื่องธรรมดาที่จะมีคนมองเห็นช่องทางในการ “ทำเงิน” กล่าวคือ ธุรกิจต่าง ๆ ที่เริ่มเล็งเห็นผลประโยชน์จากตรงนี้ ก็ผันตัวเข้าสู่แพลตฟอร์มออนไลน์มากขึ้นเพื่อสร้างการรับรู้ผ่านทาง Social Media และเพิ่มโอกาสทางการขายในมากกว่าเดิม เนื่องจากลูกค้าสมัยใหม่นิยมชอปปิงออนไลน์กันมากกว่าเดินทางมาที่หน้าร้าน ทำให้เราเห็นธุรกิจใหม่เกิดขึ้นมากมาย หนึ่งในอาชีพยอดนิยมในช่วงแรก ๆ นั้นนั่นคือ “ขายของออนไลน์” แต่เมื่อเวลาผ่านไปก็เกิดแพลตฟอร์มโซเชียลใหม่ ๆ มากขึ้นและแทบจะไม่มีใครที่ไม่เข้ามาอยู่บนโลกอินเทอร์เน็ตกันแล้ว แรงกระเพื่อมนี้ส่งผลให้โลกของธุรกิจตั้งแต่ SME ขนาดเล็กไปจนถึงระดับอุตสาหกรรมเปลี่ยนโฉมไปโดยสิ้นเชิง

มาหาคำตอบกันว่า Social Media มีอะไรบ้างในปัจจุบัน และ Social Media มีประโยชน์อย่างไรในแง่ของการทำธุรกิจ

รููปรวม 6 social media icon คือ Facebook, Instagram, LinkedIn, YouTube, Pinterest, Twitter

Social Media คืออะไร

Social Media คือ แพลตฟอร์มที่มีไว้สำหรับให้ผู้คนใช้แบ่งปันช่วงเวลา ประสบการณ์ และกิจกรรมต่าง ๆ ร่วมกันบนเครือข่ายอินเทอร์เน็ต หรือพูดให้เข้าใจง่าย ๆ ก็คือการสร้างสังคมโซเชียลบนโลกออนไลน์ เมื่อมีผู้ใช้เพิ่มมากขึ้นจนถึงระดับหนึ่ง จึงกลายเป็นจุดเริ่มต้นของการกำเนิดธุรกิจยุคใหม่ ๆ สิ่งที่ไม่คิดว่าจะทำได้มาก่อน ก็เกิดขึ้นจริงมากมาย เช่น การพบเจอเพื่อนใหม่ ๆ ในอีกซีกโลก หรือธุรกิจขายของออนไลน์ผ่านการไลฟ์สดดังที่เราเห็นได้ในปัจจุบัน

หากแปลความหมายตรงตัว Social Media ก็จะสื่อถึงสังคมออนไลน์ที่ผู้ใช้สามารถสื่อสารกันผ่านการ พูดคุย แชร์เรื่องราวต่าง ๆ ได้ แต่ถ้าจะให้อธิบายแบบให้เห็นภาพง่ายที่สุด ก็คือพื้นที่ที่ให้เราสามารถ แชร์ คอมเมนต์ พูดคุยหรือแสดงความคิดเห็นระหว่างคุณกับคนอื่น ๆ ได้ จะเป็นเพื่อน ครอบครัวที่รู้จักกันหรือคนที่ไม่เคยเห็นหน้าค่าตากันมาก่อนอย่างไร้ขีดจำกัด เพราะโซเชียลคือการเชื่อมโยงทุกคนเข้าหากันโดยมีสื่อกลางเป็น “เครือข่ายอินเทอร์เน็ต” หากคุณเข้าถึงการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตได้ ก็สร้างหรือเข้าร่วมสังคมโซเชียลได้

 

Social Media มีอะไรบ้าง

หากถามถึงระดับโลก ต้องบอกว่าน่าจะมีหลายพันแพลตฟอร์มที่เปิดให้เราเข้าไปใช้บริการ แต่หากเป็นโซเชียลมีเดียที่คนไทยพอจะรู้จัก เด่น ๆ ก็จะมี Facebook, Instagram, TikTok, YouTube, Twitter หรือ Clubhouse ซึ่งถือเป็นแพลตฟอร์มที่เน้นการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อน ครอบครัว แต่ก็จะมีแพลตฟอร์มที่ถูกทำขึ้นเพื่อจุดประสงค์ทางธุรกิจโดยเฉพาะอย่าง Google My Business และ LinkedIn นอกจากนั้นก็จะเป็นแพลตฟอร์มเฉพาะทางอื่น ๆ เช่น Pinterest ที่มีไว้ให้คนได้เข้าไปหาไอเดียจากภาพสวย ๆ

สำหรับผู้ประกอบการที่กำลังสนใจเริ่มต้นทำธุรกิจบน Social Media แต่ยังไม่รู้ว่าจะเลือกแพลตฟอร์มไหนดี เพราะมีเยอะแยะมากมายไปหมด แนะนำให้ถามตัวเองก่อนว่ากลุ่มเป้าหมายของเราคือใคร และพวกเขามักใช้ช่องทางไหนมากที่สุด เพราะแต่ละแพลตฟอร์มก็จะมีกลุ่มเป้าหมายที่แตกต่างกันไป อย่าง Twitter ก็จะมีวัยรุ่นเป็นส่วนมาก Facebook กับ Instagram ก็เป็นคนวัยทำงาน เป็นต้น ไม่ใช่ว่าทุกช่องทางจะเหมาะกับทุกธุรกิจ สมมติถ้าเรามีกลุ่มเป้าหมายเป็นคนวัยผู้ใหญ่ แต่ไปขายใน Twitter ก็ไม่เหมาะสม เพราะคนที่เห็นโฆษณาของแบรนด์เราก็จะไม่ใช่กลุ่มเป้าหมายที่เราต้องการจริง ๆ

วันนี้ เราได้รวบรวมข้อมูลที่น่าสนใจของตัวอย่าง Social Media แต่ละช่องทางมาให้ทุกคนเลือกดูประกอบการตัดสินใจ ว่าควรใช้แพลตฟอร์มไหนในการทำการตลาดดี

Facebook

ตั้งแต่สมัยก่อนจนถึงตอนนี้ Facebook ยังครองอันดับ Social Media ที่มีผู้ใช้งานมากที่สุดในโลก ด้วยจำนวน 2.93 พันล้านคนต่อเดือน (อ้างอิงจาก Hootsuite) ดังนั้น จึงไม่ต้องแปลกใจว่าทำไมคนถึงนิยมใช้ Facebook ในการสร้างธุรกิจ นั่นก็เพราะ Facebook สามารถสื่อสารและเชื่อมต่อกับกลุ่มเป้าหมายได้อย่างกว้างขวางนั่นเอง โดยสำหรับในไทย ผู้ใช้ Facebook ส่วนใหญ่จะมีอายุระหว่าง 18-34 ปี หากใครที่มีกลุ่มเป้าหมายเป็นกลุ่มคนช่วงอายุดังกล่าว ก็สามารถใช้ Facebook ในการทำการตลาดได้เลย รับรองว่ายอดขายเพิ่มขึ้นแน่นอน !

นอกจากนี้ ยังมีสถิติออกมาว่า โพสต์บน Facebook ที่ได้รับการตอบรับจากผู้ใช้งานชาวไทยมากที่สุด มักเป็นโพสต์แบบรูปภาพและวิดีโอ สำหรับใครที่ยังไม่มีไอเดียในการโปรโมตแบรนด์ แนะนำให้เริ่มจากรูปภาพหรือวิดีโอที่น่าสนใจก่อน แล้วดูว่าได้กระแสตอบรับมากน้อยแค่ไหนจากผู้ชม เมื่อหาแนวทางของตัวเองเจอแล้ว ก็ให้ยึดแนวทางนั้นไว้เพื่อเรียกร้องความสนใจจากผู้บริโภคที่ผ่านไปผ่านมาอย่างสม่ำเสมอ พยายามอย่าทำให้ตัวเองหายไปจากไทม์ไลน์เด็ดขาด ไม่เช่นนั้นอาจถูกลืมได้

YouTube

มาถึง Social Media ที่ได้รับความนิยมเป็นอันดับสองของโลกกันบ้าง นั่นก็คือ YouTube ซึ่งมีจำนวนผู้ใช้งานราว 2.6 พันล้านคนต่อเดือน แต่สำหรับในประเทศไทย YouTube ได้ขึ้นเป็นแพลตฟอร์มอันดับหนึ่งที่มีจำนวนผู้ใช้งานมากที่สุดเป็นที่เรียบร้อย โดยผู้ใช้งานชาวไทยคิดเป็น 94.2% ของผู้ใช้งาน Social Media ทั้งหมดในประเทศ (รองลงมาคือ Facebook 93.3% และ LINE 86.2%)

วัตถุประสงค์หลักของการใช้งาน YouTube คือการแชร์คอนเทนต์รูปแบบวิดีโอที่มีความยาวประมาณหนึ่ง เพื่อสร้างภาพลักษณ์ให้กับแบรนด์ และสื่อสารความเป็นแบรนด์ให้ลูกค้าได้เห็นผ่านวิดีโอ เรียกได้ว่าเป็นช่องทางที่ได้รับความนิยมมากในปัจจุบันเช่นเดียวกัน แต่ข้อจำกัดคือ อาจจะต้องมีทีมงานมืออาชีพที่ช่วยวางแพลนคอนเทนต์ และตัดต่อให้ดูมีความเป็นมืออาชีพมากขึ้น รวมถึงใช้อุปกรณ์ต่าง ๆ ในการทำให้วิดีโอของเราออกมาดูสวยงามมากที่สุด สำหรับใครที่มีทุนพอสมควร YouTube ก็เป็นอีกหนึ่งแพลตฟอร์มที่แนะนำ เพราะนอกจากจะมีผู้ใช้งานจำนวนมากแล้ว ยังเป็น Search Engine ที่ใหญ่เป็นอันดับสองรองจาก Google ด้วย รับประกันว่าจะช่วยเพิ่มโอกาสในการมองเห็นแบรนด์ได้อย่างมีประสิทธิภาพอย่างแน่นอน

Instagram

แอปพลิเคชันแชร์รูปภาพและไลฟ์สไตล์ที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในโลก คงจะหนีไม่พ้น Instagram ด้วยจำนวนผู้ใช้งานมากกว่า 2 พันล้านคนต่อเดือน ส่วนมากจะอายุต่ำกว่า 35 ปี โดยกลุ่มที่ใหญ่ที่สุดมีอายุระหว่าง 25-34 ปี รองลงมาคือช่วงอายุ 18-24 ปี ที่น่าสนใจคือเกินครึ่งของผู้ใช้งานเหล่านี้เป็นเพศหญิง ดังนั้น แบรนด์ใครที่ขายสินค้าหรือบริการสำหรับผู้หญิง Instagram ถือเป็นแพลตฟอร์มที่ตอบโจทย์มากทีเดียว เพราะนอกจากจะได้กลุ่มเป้าหมายที่เป็นผู้หญิงแล้ว ยังได้เข้าถึงคนรุ่นใหม่ สร้างการรับรู้แบรนด์ผ่านรูปภาพสวย ๆ วิดีโอ สตอรี หรือรีลได้ อีกทั้งยังสามารถสร้างความน่าเชื่อถือให้กับธุรกิจด้วยการเปลี่ยนโพรไฟล์ของตัวเองเป็น Business Account ได้อีกด้วย ซึ่งในส่วนของโพรไฟล์ธุรกิจนี้ เราสามารถติดตามผลวิเคราะห์ข้อมูล (Instagram’s Analytics) ของผู้ติดตามและแต่ละโพสต์ เพื่อนำมาวางแผนการตลาดได้ว่าควรไปทิศทางไหนต่อ

TikTok

วินาทีนี้ คงไม่มีใครรู้จัก TikTok แพลตฟอร์มสำหรับลงวิดีโอสั้นที่กำลังมาแรงที่สุดในขณะนี้ ด้วยจำนวนผู้ใช้งานจากทั่วโลกมากกว่า 700 ล้านคน ไม่รวม Douyin ที่เป็น TikTok เวอร์ชันประเทศจีน ซึ่งถ้าหากรวมก็จะมีพันล้านกว่าคนเลยทีเดียว และที่น่าสนใจ คือ TikTok มีแนวโน้มว่าจะมีจำนวนผู้ใช้งานเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ต่อปีด้วย หลาย ๆ ธุรกิจจึงหันมาใช้ TikTok ในการโปรโมตแบรนด์ เพราะสามารถทำได้ง่าย ไม่ต้องมีทักษะแบบนักตัดต่อมืออาชีพก็สามารถทำได้ อีกทั้งยังดึงดูดผู้ชมได้มากด้วย เนื่องจากเป็นวิดีโอสั้น ๆ ไม่เกิน 3 นาที ไม่ต้องเสียเวลาดูนาน ไม่ต้องอ่านโพสต์ยาว ๆ ส่งผลให้หลายแบรนด์ที่ทำคอนเทนต์ออกมาได้น่าสนใจ ประสบความสำเร็จบน TikTok เป็นอย่างมาก และล่าสุด ทางแพลตฟอร์มก็ได้ปล่อยฟีเจอร์ TikTok For Business ขึ้นมาเอาใจพ่อค้า-แม่ค้าออนไลน์ โดยมีส่วนช่วยในการกระตุ้นการรับรู้แบรนด์บนแพลตฟอร์มให้มากขึ้น สำหรับใครที่อยากสร้างภาพจำที่สร้างสรรค์ให้กับแบรนด์ หรือต้องการการมีส่วนร่วมจากผู้ชมในวงกว้าง TikTok ถือเป็นแอปพลิเคชันที่พลาดไม่ได้จริง ๆ

Twitter

อาจจะไม่ได้รับการพูดถึงมากนัก แต่ Twitter ก็เป็นอีกช่องทางหนึ่งในการทำการตลาดที่น่าสนใจ ด้วยจำนวนผู้ใช้งานทั่วโลกกว่า 400 ล้านบัญชี และในไทยราว 10 ล้านบัญชี ซึ่งส่วนมากเป็นวัยรุ่นที่ชอบติดตามเทร็นด์ใหม่ ๆ ของสังคมอยู่เสมอ เพราะ Twitter คือแหล่งข้อมูลข่าวสารที่สำคัญ ทั้งยังเป็นกระบอกเสียงแบบเรียลไทม์ ทำให้มีส่วนกระตุ้นพฤติกรรมการซื้อของออนไลน์ของผู้บริโภคด้วย โดยการตลาดที่ผู้ประกอบการนิยมทำกันบน Twitter คือการทำ Influencer Marketing จ้างคนดังบนแพลตฟอร์มให้มารีวิวสินค้าแบรนด์เรา จากนั้น ผู้ติดตามของคนดังคนดังกล่าวก็จะเกิดความสนใจในแบรนด์ของเราและตามมาอุดหนุน เรียกได้ว่าเป็นวิธีที่ได้ผลมากในปัจจุบัน

 

รูป screenshot จากหน้า Facebook ของบริษัทไพรมอล

Social Media มีประโยชน์อย่างไร

การสร้างแบรนด์ (Branding)

ทุกวันนี้การสร้างแบรนด์ไม่ใช่เรื่องยาก แต่การจะทำให้แบรนด์โดดเด่นและผู้คนจดจำแบรนด์ของคุณได้ต่างหากที่ยาก Social Media มีประโยชน์ในแง่ของการที่คุณสามารถออกแบบและสร้างตัวตน โดยการกำหนด Persona หรือบุคคลิกของแบรนด์ (อาจจะด้วยโทนสี ลักษณะกราฟิก ภาษาที่ใช้ไปจนถึงคอนเทนต์ที่แชร์ออกไปยังสื่อโซเชียล ล้วนแล้วแต่เป็นตัวกำหนดภาพลักษณ์หรือเอกลักษณ์ของแบรนด์ได้ทั้งสิ้น

รูป screen shot จาก social media ที่สื่อเรื่องการทำ branding

สร้างการรับรู้แบรนด์ (Awareness)

เมื่อสร้าง Branding แล้วสิ่งต่อมาก็คือการทำให้ผู้คนรับรู้ว่าแบรนด์ของเรามีตัวตนอยู่บนโซเชียลฯ ขายอะไรหรือมีบริการอะไรบ้าง จะเข้ามาซื้อสินค้าหรือบริการของเราได้อย่างไร มีรายละเอียดหรือข้อมูลสำคัญอะไรที่คุณอยากให้ลูกค้าทราบ ก็สามารถทำได้อย่างอิสระและสะดวกกว่าสมัยก่อน ที่ต้องไปซื้อพื้นที่สื่อตามสถานที่ต่าง ๆ มีต้นทุนในการทำโปสเตอร์ ตีพิมพ์ จ้างคนไปติดประกาศ ฯลฯ

สร้างฐานลูกค้า

เมื่อผู้คนเริ่มรู้จักแบรนด์ของเรา แน่นอนว่าสิ่งที่ตามมาคือพวกเขาก็ต้องไม่พลาดที่จะอยากทดลองสินค้าตัวใหม่หรือผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ หากของเราดี บริการได้อย่างประทับใจจริง มีหรือที่พวกเขาจะไม่กลับมาซื้อซ้ำ แล้วอย่าลืมเก็บข้อมูลของพวกเขาไว้ให้ดีด้วยล่ะ ! เพราะนั่นคือขุมทรัพย์ล้ำค่าที่ใคร ๆ ก็อยากได้ โดยวิธีเก็บข้อมูลลูกค้าก็มีหลากหลาย เช่น ทำระบบสมาชิก ลด แลก แจก แถม ให้ลูกค้าลงทะเบียน เป็นต้น

รูป screen shot จากการยิง Ads ของบริษัทไพรมอลบน Facebook

สื่อสารกับลูกค้า

หากเป็นสมัยก่อน เมื่อมีข้อผิดพลาดใด ๆ เกิดขึ้นแบรนด์แทบจะไม่มีพื้นที่ให้อธิบายใด ๆ เลย ถ้าไม่ใช่ลงประกาศขอโทษประชาชนลงหน้าหนังสือพิมพ์หรือซื้อเวลาในทีวีแถลงขอโทษเป็นเรื่องเป็นราว แน่นอนว่าธุรกิจเล็ก ๆ หมดสิทธิ์เพราะต้นทุนสูง แต่ในปัจจุบันนั้นหากแบรนด์เกิดผิดพลาด ถูกใส่ร้าย หรือลูกค้าเข้าใจเราผิด Social Media จะมีประโยชน์ในการเป็นพื้นที่สำหรับเคลียร์ประเด็นต่าง ๆ

 

สรุป

ทั้งหมดนี้คงพอจะตอบคำถามที่ว่า “Social Media คืออะไร ทำไมธุรกิจทั่วโลกในปัจจุบันถึงไม่มีใครกล้าปฏิเสธ” ได้แล้ว หวังว่าข้อมูลเหล่านี้น่าจะช่วยให้ทุกคนเข้าใจถึงการมีตัวตนบนโลกโซเชียลฯ มากขึ้น และถ้าจะให้ดีที่สุดคือลองนำไปปรับใช้กับธุรกิจของคุณดู เราไม่อยากเห็นธุรกิจของใครไม่ว่าจะเล็กหรือใหญ่ต้องหายไปเพียงเพราะไม่ปรับตัว ดังนั้น การรู้ทันโลกอยู่เสมอคือคุณสมบัติพื้นฐานที่นักธุรกิจอย่างเราพึงมี

อยากได้ความช่วยเหลือในการทำธุรกิจผ่านโซเชียลมีเดียใช่ไหม หมดกังวลแค่ไว้ใจเรา ! Primal Digital Agency เป็นบริษัทรับทำการตลาดชั้นนำของไทย ที่พร้อมให้บริการและดูแลธุรกิจของคุณในทุกแง่มุม ให้คุณได้มีเวลาไปโฟกัสที่ส่วนอื่น ติดต่อเราได้เลยวันนี้